کد مطلب:38894 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اهل بيت

منظور از ذكر كثير در سوره احزاب، آيه 35 و 41، چيست؟ لطفاً آيات و شأن نزول آنهارا توضيح دهيد و بگوييد كه آيا ذكر تسبيح حضرت فاطمهذكر كثير است؟

آيه 35، سوره احزاب ميفرمايد: ...والذّاكِرينَ اللّهَ كَثيرًا والذّاكِرَتِ اَعَدَّ اللّهُ لَهُم مَغفِرَةً و اَجرًا عَظيمـا; و مرداني كه بسيار به ياد خدا هستند و زناني كه بسيار ياد خدا ميكنند، خداوند براي همة آنها مغفرت و پاداش عظيمي فراهم ساخته است. منظور از ذكر كثير در آيه مذكور، ياد خداوند متعال است، يعني مردان و زنان مؤمن زياد به ياد خداوند هستند و در هر حال و شرايط پردههاي غفلت را كنار زده و همواره خدا را در نظر دارند.

البته در روايات اسلامي و آرأ برخي از مفسران، از ذكر كثير تفسيرهاي گوناگوني كردهاند كه همه از قبيل ذكر مصداق ميباشد و مفهوم وسيع اين كلمه شامل همة آنها ميشود.

چنان كه پيامبر گراميميفرمايد: هنگامي كه مرد، همسرش را شبانگاه، بيدار كند و هر دو وضو بگيرند و نماز ]شب[ بخوانند، از مردان و زناني خواهند بود كه بسيار ياد خدا ميكنند.

حضرت امام صادقميفرمايد: هر كس تسبيح حضرت فاطمة زهرا3 را در شب بگويد، مشمول اين آيه است.

در شأن نزول آيه مذكور گفتهاند: هنگامي كه اسمأ بنت عميس همسر جعفربن ابي طالب با شوهرش از حبشه بازگشت به ديدن همسران پيامبر اكرمآمد، يكي از نخستين سؤالاتي كه مطرح كرد اين بود: آيا چيزي از آيات قرآن دربارة زنان نازل شده است؟ آنهادر پاسخ گفتند: خير! اسمأ خدمت پيامبر اكرمرسيد، عرض كرد: اي رسول خدا! جنس زن گرفتار خسران و زيان است! پيامبر گراميفرمود: چرا؟ عرض كرد: به خاطر اين كه در اسلام و قرآن فضيلتي دربارة آنها همانند مردان نيامده است. در اين جا بود كه آيه مذكور نازل شد.( ر.ك: مجمع البيان، طبرسي; ج 5 ـ 6، ص 137 ـ 140، مكتبة الحياة، بيروت. ) منظور از ذكر كثير در آيه 41، سوره احزاب نيز زياد به ياد خداوند متعال بودن است گرچه ميتواند مصداقهاي متعددي مثل نماز شب، تسبيح حضرت فاطمه زهرا3 و... داشته باشد. ذكر كثير معناي وسيعي دارد و در ضمن براي آيه مذكور شأن نزول خاصي ذكر نكردهاند.( ر.ك: مجمع البيان، همان، ص 149 ـ 150 / نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 17، ص 308 ـ 314; ص 351 ـ 360، دارالكتب الاسلامية، تهران. )